Η οστεοπόρωση είναι μια χρόνια πάθηση που χαρακτηρίζεται από τη μείωση της οστικής πυκνότητας. Αυτό σημαίνει ότι τα οστά γίνονται πιο λεπτά και εύθραυστα, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο κατάγματος.
Η σχέση μεταξύ διαβήτη και οστεοπόρωσης έχει μελετηθεί εκτενώς τα τελευταία χρόνια. Οι μελέτες αυτές έχουν δείξει ότι οι διαβητικοί, τόσο τύπου 1 όσο και τύπου 2, έχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν οστεοπόρωση σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό.
Μια μελέτη του 2014, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Diabetes Care, διαπίστωσε ότι οι διαβητικοί τύπου 2 έχουν έως και 2 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν οστεοπόρωση από τους μη διαβητικούς. Η μελέτη αυτή περιέλαβε περισσότερους από 100.000 συμμετέχοντες, ηλικίας 40 ετών και άνω.
Μια άλλη μελέτη, που δημοσιεύθηκε το 2016 στο περιοδικό Osteoporosis International, διαπίστωσε ότι οι διαβητικοί τύπου 1 έχουν έως και 1,5 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν οστεοπόρωση από τους μη διαβητικούς. Η μελέτη αυτή περιέλαβε περισσότερους από 20.000 συμμετέχοντες, ηλικίας 18 ετών και άνω.
Ας εξετάσουμε λοιπόν λεπτομερέστερα τους παράγοντες που συμβάλλουν στον κίνδυνο οστεοπόρωσης σε διαβητικούς.
Μηχανισμοί που Συνδέουν Διαβήτη και Οστεοπόρωση
1. Υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα
Τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα μπορούν να βλάψουν τα κύτταρα των οστών με διάφορους τρόπους. Μπορούν να προκαλέσουν:
• Οξειδωτικό στρες: Το οξειδωτικό στρες είναι μια κατάσταση που προκαλείται από την υπερβολική παραγωγή ελεύθερων ριζών. Οι ελεύθερες ρίζες είναι ασταθείς μόρια που μπορούν να βλάψουν τα κύτταρα.
• Φλεγμονή: Η φλεγμονή είναι μια φυσική αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος σε τραυματισμό ή λοίμωξη. Ωστόσο, η χρόνια φλεγμονή μπορεί να βλάψει τα κύτταρα και τους ιστούς, συμπεριλαμβανομένων των οστών.
• Αύξηση της παραγωγής οστεοκλαστών: Οι οστεοκλάστες είναι τα κύτταρα που διασπούν τον παλιό ιστό των οστών. Τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα μπορούν να οδηγήσουν σε αύξηση της παραγωγής οστεοκλαστών, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη απώλεια οστού.
2. Αυξημένη φλεγμονή
Η φλεγμονή είναι ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του διαβήτη. Η φλεγμονή μπορεί να βλάψει τα κύτταρα των οστών με διάφορους τρόπους.
3. Μειωμένος σχηματισμός οστών
Οι διαβητικοί έχουν συχνά μειωμένο σχηματισμό οστών. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, όπως:
• Μειωμένη παραγωγή ορμονών: Ορμονές όπως η οιστρογόνα και η τεστοστερόνη είναι απαραίτητες για το σχηματισμό των οστών. Οι διαβητικοί έχουν συχνά μειωμένη παραγωγή αυτών των ορμονών.
• Διαταραχές της θρέψης: Οι διαβητικοί είναι πιο πιθανό να έχουν διαταραχές της θρέψης, όπως η υποσιτισμός και η ανεπάρκεια βιταμινών. Αυτές οι διαταραχές μπορεί να οδηγήσουν σε μειωμένο σχηματισμό οστών.
4. Αυξημένος κίνδυνος πτώσεων
Οι διαβητικοί έχουν αυξημένο κίνδυνο πτώσεων. Οι πτώσεις είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για αυτούς που έχουν ήδη αναπτύξει οστεοπόρωση, καθώς αυξάνουν τον κίνδυνο κατάγματος. Οι διαβητικοί είναι πιο πιθανό να πέσουν λόγω των ακόλουθων παραγόντων:
• Απώλεια ισορροπίας: Η απώλεια ισορροπίας είναι ένα κοινό πρόβλημα στους διαβητικούς. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, όπως η μειωμένη αίσθηση της θέσης του σώματος, η μυϊκή αδυναμία και η μειωμένη όραση.
• Αδυναμία: Οι διαβητικοί είναι πιο πιθανό να έχουν μυϊκή αδυναμία. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, όπως η μειωμένη άσκηση, η ανεπάρκεια βιταμινών και η νευρολογική βλάβη.
5. Χρήση Φαρμάκων
Οι άνθρωποι με διαβήτη συχνά λαμβάνουν φάρμακα που μπορούν να επηρεάσουν την οστική υγεία. Οι θεραπείες με φάρμακα που αυξάνουν την ουρική οξύτητα (όπως η μετμορφίνη), καθώς και οι αναστολείς του SGLT-2 (που χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο της γλυκόζης στο αίμα), μπορούν να συνδεθούν με αύξηση του κινδύνου οστεοπόρωσης.
6. Κινητική Αναπηρία και Συνεπαγόμενη Μείωση της Οστικής Μάζας
Τα άτομα με διαβήτη μπορεί να αντιμετωπίζουν προβλήματα κινητικότητας λόγω επιπλοκών όπως νευροπάθεια και αγγειακά προβλήματα. Η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας ή η κινητική αναπηρία μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της οστικής μάζας.
Επιπλέον, οι διαβητικοί έχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν ορισμένες επιπλοκές που επηρεάζουν την υγεία των οστών, όπως:
• Νεφρική ανεπάρκεια: Η νεφρική ανεπάρκεια μπορεί να οδηγήσει σε ανεπάρκεια βιταμίνης D, η οποία είναι απαραίτητη για την υγεία των οστών. Η βιταμίνη D βοηθά το σώμα να απορροφήσει το ασβέστιο από τα τρόφιμα.
• Υπερασβεστιαιμία: Η υπερασβεστιαιμία είναι μια κατάσταση κατά την οποία τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα είναι υψηλά. Η υπερασβεστιαιμία μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια οστού και αύξηση του κινδύνου κατάγματος.
• Νευροπάθεια: Η νευροπάθεια είναι μια κατάσταση που προκαλεί βλάβη στα νεύρα. Η νευροπάθεια μπορεί να οδηγήσει σε μυϊκή αδυναμία και μειωμένη κινητικότητα, γεγονός που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο πτώσεων και κατάγματος.
Προληπτικά Μέτρα και Θεραπεία
Η κατανόηση και η διαχείριση των παραγόντων που συνδέονται με τη σχέση διαβήτη και οστεοπόρωση μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης αυτών των προβλημάτων στους διαβητικούς ασθενείς.
Φυσικά, ας εμβαθύνουμε περισσότερο στα προληπτικά μέτρα και τη θεραπεία που μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση της οστεοπόρωσης σε άτομα με διαβήτη.
1. Διατροφή
Η διατροφή αποτελεί έναν κρίσιμο παράγοντα στη διατήρηση της οστικής υγείας. Συστήνεται μια διατροφή πλούσια σε ασβέστιο και βιταμίνη D. Πηγές ασβεστίου περιλαμβάνουν γάλα, γιαούρτι, τυρί, σκόρδο, αμύγδαλα, σολωμό και πράσινα φύλλα λαχανικών όπως σπανάκι και μπρόκολο. Η βιταμίνη D μπορεί να προέρχεται από ηλιοθεραπεία ή συμπληρώματα.
2. Σύγχρονες Θεραπευτικές και Προληπτικές Τεχνικές
Η OsteoStrong® είναι μια καινοτόμος μέθοδος που χρησιμοποιείται για τη βελτίωση της οστικής υγείας και την αύξηση της οστικής πυκνότητας. Πλέον υπάρχουν επαρκή επιστημονικά δεδομένα που επιβεβαιώνουν πλήρως την αποτελεσματικότητά της και έχει προταθεί ως μια πολύ καλή μέθοδος για την ενίσχυση των οστών.
3. Φυσική Δραστηριότητα
Η άσκηση είναι καίριας σημασίας για τη διατήρηση της οστικής υγείας. Ασκήσεις με βάρη μπορούν να μειώσουν τον ρυθμό απώλειας του οστού.
4. Έλεγχος Οστικής Υγείας
Οι τακτικοί έλεγχοι με τη μέθοδο της μέτρησης της οστικής πυκνότητας (μέσω DEXA scan) είναι σημαντικοί για να εντοπίσουν πρόωρα την οστεοπόρωση ή τη μείωση της οστικής μάζας.
5. Μείωση του καπνίσματος και του αλκοόλ
Το κάπνισμα και το αλκοόλ μπορεί να βλάψουν τα οστά.
6. Φαρμακευτική Αγωγή
Σε περιπτώσεις όπου η οστεοπόρωση έχει ήδη εξελιχθεί πάρα πολύ, η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να είναι αναγκαία.
7. Συμπληρώματα
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η λήψη συμπληρωμάτων με ασβέστιο και βιταμίνη D μπορεί να προσφέρει σημαντική υποστήριξη στην οστική υγεία.
