Η λήψη γλυκοκορτικοειδών όπως η πρεδνιζόνη μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης
γλυκοκορτικοειδούς οστεοπόρωσης. Η διατροφή και η άσκηση μπορούν να μειώσουν τον
κίνδυνο, αλλά ορισμένοι άνθρωποι ενδέχεται να χρειαστεί να μειώσουν τη δοσολογία τους ή να
αλλάξουν φάρμακα.
Τα γλυκοκορτικοειδή είναι ένας τύπος φαρμάκου που χρησιμοποιείται για τη μείωση της
φλεγμονής στο σώμα και τη θεραπεία ορισμένων αυτοάνοσων νόσων. Συγκεκριμένα,
χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία ρευματικών διαταραχών, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, και
πνευμονικών παθήσεων, όπως το άσθμα.
Σύμφωνα με έρευνα από το 2015 , το πρόβλημα είναι ότι η χρήση των γλυκοκορτικοειδών μπορεί
να προκαλέσει οστεοπόρωση (απώλεια οστικής μάζας), πράγμα που αυξάνει τον κίνδυνο
κατάγματος των οστών.
Εδώ, θα αναλύσουμε ό,τι πρέπει να γνωρίζετε για τη γλυκοκορτικοειδή οστεοπόρωση,
συμπεριλαμβανομένου του πόσο συνηθισμένη είναι, ποια είναι τα συμπτώματά της, πώς μπορεί
να αντιμετωπιστεί και ποια είναι η προοπτική για όσους λαμβάνουν αυτή τη διάγνωση.
Τι είναι η γλυκοκορτικοειδής οστεοπόρωση;
Τα γλυκοκορτικοειδή είναι ένα είδος κορτικοστεροειδούς. Παραδείγματα γλυκοκορτικοειδών
περιλαμβάνουν:
πρεδνιζόνη
μεθυλπρεδνιζολόνη
τριαμσινολόνη
δεξαμεθαζόνη
βήταμεθαζόνη
Αυτά τα φάρμακα μπορούν να είναι πολύ αποτελεσματικά στη θεραπεία της φλεγμονής και των
αυτοάνοσων παθήσεων, αλλά αυξάζουν επίσης τον κίνδυνο οστεοπόρωσης, μιας κατάστασης
που χαρακτηρίζεται από αδύναμα και εύθραυστα οστά και κατάγματα.
Όταν τα γλυκοκορτικοειδή προκαλούν οστεοπόρωση, ονομάζεται γλυκοκορτικοειδής
οστεοπόρωση.
Η γλυκοκορτικοειδής οστεοπόρωση είναι ο πιο συνηθισμένος παράγοντας της οστεοπόρωσης
που προκαλείται από φάρμακα. Ανάμεσα στα άτομα που λαμβάνουν γλυκοκορτικοειδή, μεταξύ
30-50% βιώνουν κατάγματα των οστών. Η γλυκοκορτικοειδής οστεοπόρωση συνήθως
εμφανίζεται όταν τα γλυκοκορτικοειδή λαμβάνονται από το στόμα.
Ποια είναι τα συμπτώματα της γλυκοκορτικοειδούς οστεοπόρωσης;
Τα συμπτώματα της γλυκοκορτικοειδούς οστεοπόρωσης μπορεί να αρχίσουν να εμφανίζονται
γρήγορα, μέσα σε 6 μήνες ή λιγότερο από την έναρξη της θεραπείας με γλυκοκορτικοειδή. Οι
άνθρωποι θα βιώσουν απώλεια οστικής μάζας και αδυναμία των οστών και θα είναι περισσότερο
επιρρεπείς σε καταγματα.
Τα συμπτώματα της γλυκοκορτικοειδούς οστεοπόρωσης μπορεί να μοιάζουν με τα συμπτώματα
της οστεοπόρωσης γενικά. Στα πρώιμα στάδια, μπορεί να μην υπάρχουν συμπτώματα ή μπορεί
να αισθάνεστε πόνο στην πλάτη ή τον λαιμό. Καθώς η κατάσταση προχωρά, ενδέχεται να χάσετε
ύψος και να αναπτύξετε κακή στάση σώματος, συμπεριλαμβανομένης μιας σπονδυλικής στήλης
με κλίση προς τα εμπρός.
Ποια είναι η θεραπεία για τη γλυκοκορτικοειδή οστεοπόρωση;
Αν πάσχετε από γλυκοκορτικοειδή οστεοπόρωση, θα πρέπει να συνεργαστείτε με τον γιατρό σας
για να καθορίσετε πώς να διαχειριστείτε τη φαρμακευτική αγωγή σας. Αυτό μπορεί να
περιλαμβάνει την προσπάθεια μείωσης της δοσολογίας των γλυκοκορτικοειδών για τη μείωση
των συμπτωμάτων της οστεοπόρωσης σας, αλλά ενδέχεται επίσης να περιλαμβάνει την επιλογή
ενός φαρμάκου που δεν είναι στεροειδές. Μαζί θα καθορίσετε την καλύτερη πορεία δράσης.
Σύμφωνα με το Ίδρυμα της Αρθρίτιδας , συνιστάται σε οποιονδήποτε λαμβάνει γλυκοκορτικοειδή
να υιοθετήσει υγιείς συνήθειες άσκησης και διατροφής, όπως:
• να κάνει καθημερινές ασκήσεις φορτίου για τη διατήρηση υγιών και δυνατών οστών
• να λαμβάνει 1.000-1.200(mg) ασβεστίου ημερησίως από την τροφή του ιδανικά
• να λαμβάνει 600-800 (IU) βιταμίνης D ημερησίως
• να τρέφεται με υγιεινή διατροφή
• να διατηρεί υγιές βάρος
• να σταματήσει το κάπνισμα
• να περιορίσει την κατανάλωση αλκοόλ
Υπάρχουν ορισμένα φάρμακα που ένας ιατρός μπορεί να συστήσει για να μειώσει τις
πιθανότητες εμφάνισης οστεοπόρωσης κατά τη λήψη γλυκοκορτικοειδών.
Τι προκαλεί τη γλυκοκορτικοειδή οστεοπόρωση;
Η γρήγορη απώλεια οστού μπορεί να συμβεί στους πρώτους μήνες της λήψης ενός
γλυκοκορτικοειδούς, και η συνεχής λήψη στην ίδια δοσολογία για ένα έτος ή περισσότερο μπορεί
να προκαλέσει συνεχή απώλεια οστού και πιο σοβαρά συμπτώματα. Τα γλυκοκορτικοειδή
προκαλούν ζημία στα οστά με διάφορους τρόπους:
• αυξάνουν την αναρρόφηση των οστών
• μειώνουν την αγγειοποίηση των οστών (ανάπτυξη αγγείων)
• μειώνουν τη δημιουργία νέου οστού (μείωση της οστεοβλαστικής δραστηριότητας)
Η έρευνα έχει βρει ότι τα γλυκοκορτικοειδή που λαμβάνονται από το στόμα είναι πιθανότερο να
προκαλέσουν γλυκοκορτικοειδή οστεοπόρωση από άλλα.
Για παράδειγμα, δόσεις της πρεδνιζόνης από το στόμα τόσο χαμηλές όσο 2,5 mg μπορούν να
αυξήσουν τον κίνδυνο καταγμάτων.
Ποιοι βρίσκονται σε κίνδυνο για γλυκοκορτικοειδή οστεοπόρωση;
Οποιοσδήποτε παίρνει γλυκοκορτικοειδή για περισσότερους από μερικούς μήνες έχει αυξημένο
κίνδυνο να αναπτύξει οστεοπόρωση. Ωστόσο, ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να έχουν πιο
αυξημένο κίνδυνο. Οι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:
• προχωρημένη ηλικία
• φύλο θηλυκό
• πρόωρη κλιμακτήριος
• χαμηλό βάρος ή δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ)
• ιστορικό οστεοπόρωσης
• οικογενειακό ιστορικό καταγμάτων του ισχίου
• ιστορικό ρευματοειδούς αρθρίτιδας
• χαμηλή πρόσληψη ασβεστίου ή βιταμίνης D
• κάπνισμα
• συχνή κατανάλωση αλκοόλ
• χαμηλά οιστρογόνα ή έλλειψη οιστρογόνων
• προβλήματα κινητικότητας
Ποιες είναι οι επιπτώσεις της γλυκοκορτικοειδούς οστεοπόρωσης;
Η οστεοπόρωση ενδέχεται να μην έχει σημαντικές επιπτώσεις στα πρώτα στάδια, αλλά θα
οδηγήσει γρήγορα σε απώλεια οστού, πράγμα που σας εκθέτει σε αυξημένο κίνδυνο κατάγματος
των οστών.
Επιπλέον, η μακροχρόνια οστεοπόρωση μπορεί να οδηγήσει σε χρόνιο πόνο, αναπηρία και
θάνατο.
Ποια είναι η λύση για άτομα με γλυκοκορτικοειδή οστεοπόρωση;
Οποιοσδήποτε λαμβάνει γλυκοκορτικοειδή για περισσότερους από 3 μήνες, ακόμη και με δόση
2,5 mg ημερησίως ή περισσότερο, έχει αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης οστεοπόρωσης. Ωστόσο, η
έγκαιρη διάγνωση και αγωγή μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη των πιο σοβαρών
επιπτώσεων της κατάστασης. Αν παίρνετε γλυκοκορτικοειδή, μπορείτε να υποβληθείτε σε
έγκαιρο έλεγχο για την οστεοπόρωση. Ο έγκαιρος έλεγχος μπορεί να σας βοηθήσει να μειώσετε
τον κίνδυνο εμφάνισης επιπτώσεων της οστεοπόρωσης ακολουθώντας υγιείς πρακτικές που
αναφέρονται παραπάνω. Για ορισμένα άτομα, ενδέχεται να είναι αναγκαίο να σταματήσουν τη
λήψη γλυκοκορτικοειδών για να σταματήσουν την πρόοδο της οστεοπόρωσης.
Πώς διαγιγνώσκεται η οστεοπόρωση που οφείλεται στα γλυκοκορτικοειδή;
Εάν λαμβάνετε γλυκοκορτικοειδή για μεγάλο χρονικό διάστημα, θα πρέπει να σκεφτείτε την
πρόωρη εξέταση για την οστεοπόρωση. Η εξέταση για την οστεοπόρωση συνήθως περιλαμβάνει
μια DXA……. Αυτές είναι απλές και ανώδυνες εξετάσεις
Συμπεράσματα
Η γλυκοκορτικοειδής οστεοπόρωση αποτελεί σοβαρή ανησυχία για όσους λαμβάνουν
γλυκοκορτικοειδή φάρμακα για 3 μήνες ή περισσότερο. Αλλά υπάρχει ελπίδα.
Η πρώιμη διάγνωση της οστεοπόρωσης μπορεί να σας βοηθήσει να ανιχνεύσετε την κατάσταση
στα αρχικά στάδιά της. Οι αλλαγές στη φαρμακευτική αγωγή σας ή η επιλογή εναλλακτικού
φαρμάκου μπορούν να μειώσουν τις επιπτώσεις. Η αύξηση της κατανάλωσης ασβεστίου και
βιταμίνης D, η προσθήκη επαρκών φορτίων ώστε να ενεργοποιήσετε την οστεογένεση στην
εβδομαδιαίας σας ρουτίνα και άλλες υγιείς επιλογές ζωής μπορούν επίσης να μειώσουν τον
κίνδυνό.
Είναι σημαντικό να διατηρείτε στενή επαφή με έναν επαγγελματία υγείας εάν ξεκινάτε να
λαμβάνετε γλυκοκορτικοειδή φάρμακα σε τακτική βάση.
